Czy słusznie? Oczywiście! Tego typu współprace, nawet jeśli to barter, zawsze powinny być dokładnie i widocznie oznaczone! Do tej pory jednak kwestie tego jak i co oznaczać jako współpracę czy autopromocję były dość niejasne. Dlatego wielu influencerów „odetchnęło” gdy UOKiK wydało oficjalne rekomendacje w tym temacie. Ale czy na pewno wszystko jest jasne? Z tym mamy mały problem się zgodzić, ale liczymy że z biegiem czasu niektóre kwestie zostaną doprecyzowane.
Zanim przejdziemy do konkretów wyjaśnijmy sobie jeszcze kilka rzeczy. Barter jest zapłatą, promowanie siebie jest reklamą i pomimo, że influencer współpracuje z agencją, on też odpowiada za zgodność treści z prawem.
I ostatnia ważna kwestia – obowiązek oznaczania dotyczy wszystkich odpłatnie promowanych treści, niezależnie od formy rozliczenia. Zatem influencer jako współpracę płatną musi oznaczyć też np. zorganizowanie wyjazdu, zniżkę na produkty czy usługi albo procent z linków referencyjnych.
Reklama, promocja, materiał reklamowy – jak oznaczać współpracę?
Przede wszystkim współpraca nie może być oznaczona typu #ad – to za mało! Hasła takie jak: “reklama”, “materiał sponsorowany” czy “współpraca reklamowa” powinny być wyraźnie pokazane w hashtagach, w opisie, ale też na relacji, jeśli jest to video lub zdjęcie. Samo “współpraca” wg UOKiK nie wystarczy. Musi być wskazane, że jest to współpraca REKLAMOWA.
Rekomendowane określenia to między innymi:
- #reklama lub [REKLAMA]
- #materiałreklamowy lub [MATERIAŁ REKLAMOWY]
- #współpracareklamowa lub [WSPÓŁPRACA REKLAMOWA]
- płatna współpraca z marką XYZ
- reklama marki XYZ
Autopromocja – czy też musi być oznaczona?
Jeżeli influencer posiada własną markę i promuje ją oraz jej produkty na swoim prywatnym profilu (a nie tylko na firmowym) również musi poinformować o tym odbiorców, np. przez słowo AUTOPROMOCJA. Czyli np. Friz opowiadający o produktach Ekipy powinien swoje nagranie oznaczyć hasłem “autopromocja”.
Ważne! Autopromocją nie będzie sytuacja, gdy influencer reklamuje produkt innej marki, nawet jeśli udzielił jej swojego wizerunku lub logo. Wówczas będzie to MATERIAŁ REKLAMOWY.
A co z paczkami PR-owymi?
Rekomendacje UOKiK zwracają też uwagę na prezenty oraz otrzymywane paczki PR. Ważnym czynnikiem decydującym o rodzaju oznaczenia jest to, czy prezent twórca otrzymuje po raz pierwszy od marki, czy może jest to kolejny taki podarunek, który zamierza przedstawić w mediach społecznościowych.
Gdy jest to pierwsza paczka PR-owa publikację należy oznaczyć jako PREZENT. Jeśli natomiast sama marka wysyła twórcy kolejne produkty – publikacje o nich powinny być oznaczone jako MATERIAŁ REKLAMOWY.
Influencerzy powinni też sami określić, czy np. zaproszenie na wydarzenie lub testy może mieć wpływ na neutralność ich publikacji. Jeżeli tak, to powinni poinformować widzów o zaistnieniu takiej sytuacji w materiale czy opisie.
A co gdy twórca ma wątpliwości czy oznaczyć współpracę? Polecamy zastosować złotą zasadę: Oznacz!
Źródło: informacja prasowa UOKiK
Dwupoziomowe oznaczenie – co to oznacza?
Zgodnie z rekomendacjami posty/relacje/filmy powinny posiadać dwupoziomowe oznaczenie. Czyli o reklamie influencer powinien informować nie tylko w treści posta czy na zdjęciu/filmie, ale również poprzez funkcjonalności platformy (systemowe oznaczenie współpracy płatnej, sponsora). I jako dodatkowo istotne UOKiK zaleca, żeby twórca poinformował, jakiej marki dotyczy reklama.
Czytelność oznaczeń
Według rekomendacji UOKiK, influencer powinien oznaczyć współpracę w sposób czytelny, jednoznaczny oraz zrozumiały dla każdego odbiorcy, czyli być:
- Umieszczone w widocznym miejscu, np. na początku opisu lub nagrania;
- Wyróżniające się względem pozostałej treści;
- Napisane wyraźną i wystarczająco dużą czcionką;
- W języku polskim, o ile profil jest prowadzony w tym języku;
- Z użyciem określeń jednoznacznie wskazujących na komercyjny charakter publikacji.
Oznaczenie musi być również widoczne zarówno dla stałych obserwatorów, jak i dla tych, którzy zapoznają się z jego kanałami po raz pierwszy.
Źródło: informacja prasowa UOKiK
OznaczamReklamy – filtr dla użytkowników IG oraz FB
Oprócz Rekomendacji UOKiK przygotował dla twórców bezpłatne narzędzie, które mogą wykorzystać oznaczając reklamę, autopromocję lub prezent na Instagramie bądź Facebooku. Jest nim filtr AR, który już niedługo będzie dostępny w sieci, a wyszukać będzie go można po nazwie #OznaczamReklamy.
Podsumowanie
Pamiętajcie, że jeśli reklamujecie coś na podstawie umowy z firmą, to Wy jako influencerzy jesteście odpowiedzialni za to, co opublikujecie w mediach społecznościowych – niezależnie od odpowiedzialności sprzedawcy!
Jeżeli reklama influencera wprowadziła w błąd, to można domagać się od niego naprawienia szkody na podstawie art. 12 ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym.
Zachęcamy zatem każdego, do sprawdzenia całego PDF-u – Rekomendacje Prezesa UOKiK dotyczące oznaczania treści reklamowych przez influencerów w mediach społecznościowych.
